De Europese Unie presenteert op 8 december een voorstel om platformwerkers beter te beschermen. Mensen die werken voor een platformbedrijf, zoals Uber, Deliveroo of Helpling zijn ‘gewone’ werknemers, tenzij de platformwerker of het platformbedrijf het tegendeel bewijst. “Dit voorstel pakt schijnzelfstandigheid aan. De Nederlandse regering laat het liggen. We zijn blij dat Europa wél doorpakt”, zegt Petra Bolster, lid Dagelijks Bestuur FNV.
Bolster: “Dit is een grote stap voorwaarts. Platformwerkers verdienen zekerheid van inkomen en werk, bescherming bij ziekte en zeggenschap over werktijden. Regelingen, zoals doorbetaling van wachttijden, loon bij ziekte, vakantiedagen, vakantiegeld en pensioen moeten ook voor hen gelden.”
Bolster: “De EU draait de bewijslast om. Die omgekeerde bewijslast is volkomen terecht en hard nodig om een einde te maken aan het verdienmodel van platformbedrijven ten koste van hun werknemers.” Dit voorstel verbetert de positie van 28 miljoen platformwerkers in Europa.
Ook moeten platformbedrijven voortaan werknemers inzicht verschaffen in de manier waarop algoritmes taakverdeling, beoordeling en beloning van platformwerkers sturen.
FNV ziet nog wel 2 verbeterpunten. Bolster: “Het voorstel benoemt een aantal criteria, waarvan aan slechts 2 moet worden voldaan, om te bewijzen dat er geen sprake is van werknemerschap. Naïef, want platforms zullen het gebruiken om de criteria te omzeilen en alsnog overal mee weg te komen."
"Platformbedrijven zullen de werkgeverslasten proberen af te wentelen. Dat is hun verdienmodel. Als je de bewijslast omdraait, moet je dat ook met criteria doen. Dus een platform zou juist aan criteria moeten voldoen die bewijzen dat sprake is van zelfstandige ondernemers", zegt Bolster.
"Het voorstel van de EU pakt ook het algoritme niet genoeg aan. Zo’n algoritme mag nooit het arbeidsrecht en ontslagrecht vervangen. Er moet altijd een mens eindverantwoordelijk zijn bij belangrijke besluiten, zoals ontslag of een lagere plaatsing op de ranglijst. Mensen zijn geen robots, maar worden door een algoritme wel zo behandeld."
Toch is de FNV blij met dit EU-voorstel. Bolster: “Nu het kabinet al die jaren niets heeft geregeld ter bescherming van deze grote groep schijnzelfstandigen, en we als FNV daarom keer op keer rechtszaken aan moeten spannen om ervoor te zorgen dat platformbedrijven zich aan ons arbeidsrecht houden, zijn we blij dat de EU de bescherming van platformwerkenden wél serieus neemt en daarom uitgaat van een arbeidsrelatie!”
Nadat het EU-voorstel door de Europese wetgever is aangenomen, hebben lidstaten nog 2 jaar om het in nationale wetgeving om te zetten. Bolster: “Dit zou wat ons betreft veel eerder moeten.”